Nghiên cứu tính đa dạng loài của chi Aspergillus Fr.: Fr trên vị thuốc mã tiền (Semen Strychni) đang lưu hành trên địa bàn Hà Nội
Tóm tắt
Trong quá trình thu hoạch, vẫn chuyển, bảo quản và phân phối, thảo dược là mục tiêu lây nhiễm của nhiều loại nấm mốc khác nhau (đặc biệt là các loài của chi Aspergillus) và là nguyên nhân gây hư hỏng và tạo thành mycotoxin. Mã tiền (Semen Strychni) là một dược liệu ngoài việc được dùng để chiết strychnin, còn được dùng nhiều trong Đông y để chữa tê thấp, bại liệt và bán thân bất toại... Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có một nghiên cứu trong nước nào về nấm mốc và mycotoxin trên thảo dược này. Để góp phần nâng cao độ an toàn và hiệu quả sử dụng của thảo dược nói chung, vị thuốc mã tiền nói riêng, đề tài này được thực hiện, với mục tiêu phân lập và phân loại các chủng nấm nhiễm trên các mẫu thảo dược nghiên cứu.
Đối tượng
10 mẫu vị thuốc mã tiền thu thập từ một số hiệu thuốc Đông dược trên địa bàn Hà Nội, vào tháng 9 đến tháng 12 của năm 2016.
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp xác định hàm ẩm dược liệu: Phụ lục 9.6, DĐVN IV.
- Phương pháp phân lập nấm mốc: Phương pháp đặt trực tiếp trên môi trường PDA hoặc DGM.
- Phương pháp phân loại nấm: Theo các khoá phân loại.
- Đánh giá mức độ nhiễm nấm: Mức độ nhiễm các loài (hoặc chi) được tính theo 2 chỉ số: FQ và RD.
Kết quả
10 mẫu vị thuốc mã tiền (Semen Strychni), được thu thập từ một số hiệu thuốc đông dược trên địa bàn Hà Nội, đã bị nhiễm khá đa dạng các loài nấm bảo quản của chi Aspergillus, bao gồm A. flavus, A. niger, A. fumigatus, A. ochraceus, A. tamarii và A. terreus. Trong 7 loài nấm phân lập được, A. flavus và A. niger là 2 loài có tỷ lệ nhiễm cao nhất (với các chỉ số FQ và RD lần lượt là: 60 và 20,1%; 80 và 52,26%). Kết quả này cho thấy nguy cơ tiềm tàng bị nhiễm nhóm độc tố aflatoxin và ochratoxin của vị thuốc mã tiền nếu không được thu hoạch và bảo quản hợp lý.