Balanophora subcupularis P. C. Tam (Họ Dó đất - Balanophoraceae) - Loài bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam

Tóm tắt

Chi Balanophora là một chi thực vật nhỏ thuộc họ Dó đất (Balanophoraceae) gồm khoảng 19 loài  phân bố ở các khu vực nhiệt đới Châu Phi, Úc, ôn đới đến nhiệt đới Châu Á và quần đảo Thái Bình Dương; trong đó có 12 loài ở Trung Quốc. Sách Cây cỏ Việt Nam của GS. Phạm Hoàng Hộ ghi nhận 6 loài thuộc chi Balanophora ở Việt Nam. Ở Việt Nam, các loài thuộc chi Balanophora thường được gọi với tên tỏa dương, ngọc cẩu hay dó đất, dương đài và được người dân địa phương sử dụng để làm thuốc bổ, kích thích tiêu hóa, chữa đau bụng, nhức mỏi chân tay, dùng cho phụ nữ sau khi đẻ, người mới ốm dậy.

Tại khu vực Núi Bà (Lạc Dương - Lâm Đồng), đã tìm ra loài Balanophora subcupularis P. C. Tam. Đây là một loài bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam. Bài báo này cung cấp đặc điểm nhận dạng, ảnh chụp, hình vẽ của loài Balanophora subcupularis P. C. Tam và so sánh với một số loài cùng chi có các đặc điểm hình thái tương đồng.

Nguyên liệu và phương pháp

Mẫu nghiên cứu là mẫu tươi của cây mang cụm hoa lưỡng tính, thu vào tháng 11 năm 2016 tại Núi Bà (huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng). Mô tả hình thái mẫu nghiên cứu, so sánh với các bộ thực vật chí và các tài liệu phân loại thực vật, mẫu tiêu bản loài B. subcupularis lưu tại Phòng Tiêu bản của Viện Thực vật học - Viện Khoa học Trung Quốc

Kết luận

            Mẫu thu tại Núi Bà (huyện Lạc Dương - tỉnh Lâm Đồng) được giám định tên khoa học là: Balanophora subcupularis P. C. Tam, thuộc họ Dó đất (Balanophoraceae). Đây là loài bổ sung cho hệ thực vật Việt Nam. Đã tiến hành mô tả đặc điểm hình thái dược liệu, minh họa bằng ảnh chụp và ảnh vẽ. So sánh hình thái loài nghiên cứu với một số loài cùng chi. Các kết quả thu được là cơ sở dữ liệu loài Balanophora subcupularis P. C. Tam thu tại Lâm Đồng.