Nghiên cứu độc tính cấp của hai loài thuộc chi Gynostemma Blume tại Việt Nam

Tóm tắt

Giảo cổ lam là tên gọi chung của một số loài thuộc chi Gynostemma Blume, đã phát hiện có 5 loài tại Việt Nam. Loài giảo cổ lam 5 lá Gynostemmapentaphyllum (Thunb.) Makino phổ biến nhất và có nhiều nghiên cứu cho thấy G. pentaphyllum rất có lợi cho sức khỏe như điều trị bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường, hạ cholesterol và triacylglycerol. Qua một số thông cáo cho thấy một số loài khác trong chi có thành phần hóa học tương tự là giảo cổ làm cuống quả dài (GynostemmalongipesC. Y. Wu) chứa các saponin hay cổ yếm lá bóng (Gynostemmalaxum(Wall.) Cogn.) chứa các acid hữu cơ, flavonoid. Hiện nay, thực tế là tình trạng khai thác và sử dụng thay thế cho giảo cổ lam 5 lá Gynostemmapentaphyllum (Thunb.) Makino diễn ra phổ biến mà chưa rõ tác dụng và độc tính của các loài này. Nghiên cứu này đánh giá độc tính cấp của giảo cổ lam cuống quả dài và cổ yếm lá bóng để có những thông tin ban đầu về tính an toàn và là cơ sở để đánh giá các tác dụng sinh học khác.

Đối tượng

Giảo cổ lam cuống quả dài (Gynostemmalongipes C. Y. Wu) thu hái tại Sapa, tỉnh Lào Cai; vào tháng 3,4 và tháng 7,8 năm 2010. Cổ yếm lá bóng (Gynostemma laxum (Wall.) Cogn.) thu hái tại huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình vào tháng 7,8 năm 2010.

Phương pháp nghiên cứu

Độc tính cấp của dược liệu được nghiên cứu cứu trên chuột nhắt trắng theo phương pháp Litchfield - Wilconxon và hướng dẫn của Đỗ Trung Đàm.

Kết quả

Độc tính cấp của dược liệu giảo cổ lam cuống quả dài (Gynostemma longipes C. Y. Wu) được đánh giá trên chuột nhắt trắng xác định được LD50 là 125 g/kg ttc/24 giờ.

Độc tính cấp của dược liệu cổ yếm lá bóng (Gynostemma laxum (Wall.)Cogn.)được đánh giá trên chuột nhắt trắng, dùng đến liều 150 g/kg ttc/24 giờ chưa thấy dấu hiệu ngộ độc ở chuột sau 7 ngày theo dõi, không có chuột chết trong 72 giờ sau uống thuốc. Vì vậy, chưa xác đinh được LD50 của cổ yếm lá bóng trên chuột nhắt trắng theo đường uống.