Flavonoid và lignan phân lập từ phần dưới mặt đất của cây bát giác liên (Podophyllum tonkinense Gagnep.) thu hái ở Sa Pa, Lào Cai

Tóm tắt

            Cây bát giác liên có tên khoa học là Dysosma difformis (Hemsl. & E. H. Wilson) T. H. Wang (tên đồng nghĩa Podophyllum tonkinense Gagnep.), thuộc họ Berberidaceae. Bát giác liên được sử dụng trong Y học cổ truyền với các công dụng chữa rắn cắn, sưng tấy, áp xe vú, nhọt độc, đờm ho, ung thư vú. Tuy nhiên, chưa có công bố nào về thành phần hóa học và tác dụng dược lý của bát giác liên ở Việt Nam. Bài báo này trình bày chiết xuất, phân lập và xác định 7 hợp chất từ phần dưới mặt đất của cây bát giác liên thu hái tại Sa Pa, Lào Cai.

            Nguyên liệu

            Mẫu cây bát giác liên được thu hái vào tháng 4 năm 2017 tại Sa Pa, Lào Cai được giám định là Dysosma difformis (Hemsley & E. H. Wilson) T. H. Wang, tên đồng nghĩa Podophyllum tonkinense Gagnep..

Phương pháp nghiên cứu

- Chiết xuất và phân lập: Chiết nóng với ethanol 96% ở 65⁰C. Phân lập bằng sắc ký cột.

- Xác định cấu trúc: Bằng các phương pháp phổ (NMR, ESI-MS, UV).

Kết quả

Bảy hợp chất đã được phân lập từ phần dưới mặt đất (rễ và thân rễ) của cây bát giác liên thu tại Sa Pa (Lào Cai) và được xác định là quercetin (1), rutin (2), kaempferol (3), nicotiflorin (4), α-peltatin (5), deoxypodophyllotoxin (6), và podophyllotoxin (7). Hai hợp chất α-peltatin và nicotiflorin lần đầu tiên được tìm thấy có trong loài Podophyllum tonkinense Gagnepain.