Nghiên cứu thành phần hóa học cây sài đất (Wedelia chinensis (Osbeck.) Merr.)

Tóm tắt

Sài đất, có tên khoa học là Wedelia chinensis (Osbeck.) Merr., có tên đồng nghĩa W. calendulacea (L.) Less., thuộc họ Cúc (Asteraceae), được ứng dụng cây sài đất để trị mụn, lở, chàm, rôm sảy ở trẻ em nhưng bên cạnh đó, nó còn được dùng để chữa viêm cơ, sốt xuất huyết, giải độc tiêu viêm và trị viêm tuyến vú. Ngoài ra, sài đất còn có khả năng chữa thoái hóa đốt sống lưng và các bệnh liên quan đến xương khớp khác, kháng viêm, bảo vệ thần kinh, bảo vệ gan và kháng khuẩn, kháng các dòng tế bào ung thư mạnh, nhất là ung thư tiền liệt tuyến. Tuy nhiên, các nghiên cứu về thành phần hoá học của loài thực vật này cho đến nay vẫn còn nhiều hạn chế. Trong khuôn khổ bài báo này, bằng các phương pháp sắc ký kết hợp, từ cặn chiết methanol của sài đất, 6 hợp chất đã được phân lập. Cấu trúc hóa học của chúng được xác định bằng các phương pháp phổ cộng hưởng từ hạt nhân một chiều, hai chiều và phổ khối lượng.

Nguyên liệu

Mẫu sài đất được thu hái tại Ba Đình, Hà Nội vào tháng 4 năm 2017 và được giám định tên khoa học là W. chinensis (Osbeck.) Merr..

Phương  pháp nghiên cứu

- Chiết xuất và phân lập: Ngâm chiết với methanol. Phân tách các chất bằng sắc ký cột.

- Xác định cấu trúc các hợp chất phân lập được: Bằng phổ MS, ¹H-NMR, ¹³C-NMR, HSQC, HMBC.

Kết quả

Từ cặn chiết MeOH của sài đất (W. chinensis), 6 hợp chất rengyol (1), cornosid (2), benzyl-β-D-glucopyranosyl-2-sulfat (3), acid pomonic (4), acid pubescenolic (5) và jaceosidin (6) đã được phân lập. Cấu trúc hóa học của chúng được xác định bằng các phương pháp phổ khối lượng (ESI-MS), phổ phân khối lượng phân giải cao (HR-QTOF-MS) phổ cộng hưởng từ hạt nhân một chiều và hai chiều (1D, 2D NMR). Đây là công bố đầu tiên hợp chất 1-3 từ chi Wedelia.