Nghiên cứu đặc điểm thực vật của cây thạch tùng đuôi ngựa (Huperzia phlegmaria (L.) Rothm.)

Tóm tắt

Cây thạch tùng đuôi ngựa (Huperzia phlegmaria (L.) Rothm.), sống phụ sinh trên các cây lớn trong rừng rậm, thân thõng, dài từ 30-100 cm. Trong dân gian, cây được dùng để chữa bệnh đau họng, thủy thũng, đòn ngã tổn thương. Tại Việt Nam hiện nay chỉ có một số tài liệu mô tả sơ lược về hình thái thực vật và phân bố, chưa có nghiên cứu chi tiết về đặc điểm thực vật của cây thạch tùng đuôi ngựa. Bài báo này trình bày một số kết quả nghiên cứu chi tiết về đặc điểm hình thái, đặc điểm giải phẫu và vi học của cây thạch tùng đuôi ngựa nhằm góp phần cung cấp các thông tin khoa học về thực vật học, hỗ trợ cho công tác tiêu chuẩn hóa dược liệu.

Nguyên liệu

Phần trên mặt đất của cây thạch tùng đuôi ngựa thu hái tại huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị vào tháng 2 năm 2016.

Phương pháp nghiên cứu

- Quan sát, mô tả đặc điểm hình thái của mẫu nghiên cứu tại thực địa, chụp ảnh, thu hái và làm tiêu bản mẫu khô.

- Xác định tên khoa học bằng phương pháp so sánh đặc điểm hình thái, đối chiếu với các khóa phân loại thực vật.

- Nghiên cứu đặc điểm vi học: Làm vi phẫu lá và thân theo phương pháp cắt ngang, cắt dọc, nhuộm kép. Quan sát cấu tạo giải phẫu và đặc điểm bột dược liệu dưới kính hiển vi, mô tả và chụp ảnh bằng máy ảnh kỹ thuật số.

Kết quả

Kết quả nghiên cứu đã xác định được tên khoa học của mẫu thạch tùng đuôi ngựa nghiên cứu là Huperzia phlegmaria (L.) Rothm., thuộc họ Lycopodiaceae. Đây cũng là công bố đầu tiên mô tả chi tiết đặc điểm hình thái thân, lá, bào tử, đặc điểm giải phẫu thân, lá và đặc điểm vi học của bột phần trên mặt đất cây thạch tùng đuôi ngựa.