Khảo sát, phân lập thành phần hóa học phân đoạn ethyl acetat của phần trên mặt đất cây quỷ châm thảo (Bidens pilosa L.)

Tóm tắt

Quỷ châm thảo (cây đơn kim) là một loài cây thuộc họ Cúc, chứa nhiều nhóm hợp chất khác nhau, trong đó nổi bật là nhóm flavonoid, terpenoid, phenylpropanoid và acetylenic. Năm 2014, TS. Phạm Văn Vượng đã phân lập được 11 hợp chất từ rễ cây Bidens pilosa L. và 6 hợp chất từ các bộ phận trên mặt đất của cây này. Mục tiêu của nghiên cứu này là phân lập các chất có trong phần trên mặt đất của loài Bidens pilosa L., tập trung vào cao phân đoạn ethyl acetat nhằm phục vụ cho việc tiêu chuẩn hoá dược liệu và làm tiền đề cho những nghiên cứu sâu hơn sau này. Trong số các chất đã phân lập được, không có chất nào trùng lắp với các chất mà TS. Phạm Văn Vượng đã phân lập năm 2014.

Nguyên liệu

Nguyên liệu là phần trên mặt đất cây quỷ châm thảo thu hái tháng 07/2017 tại Pleiku, tỉnh Gia Lai. Mẫu dược liệu đã được xác định tên khoa học là Bidens pilosa L., thuộc họ Cúc (Asteraceae).

Phương pháp nghiên cứu

- Chiết xuất, phân lập: Chiết ngấm kiệt với cồn 80%. Phân tách hợp chất bằng sắc ký cột.

- Xác định cấu trúc bằng phổ ESI-MS, ¹H-NMR, ¹³C-NMR, HMBC.

Kết quả

Ba hợp chất phân lập được từ phân đoạn ethyl acetat của phần trên mặt đất của cây quỷ châm thảo (Bidens pilosa L.) lần lượt được xác định là acid protocatechuic, uracil và centaurein. Trong đó, hợp chất uracil (2) là hợp chất lần đầu tiên được phân lập từ Bidens pilosa L.. ofosbuvir trong một số chế phẩm chứa sofosbuvir trên thị trường.