Nghiên cứu đặc điểm thực vật của cây cỏ sữa lá lớn tại tỉnh Bình Dương
Tóm tắt
Cây cỏ sữa lá lớn có tên khoa học là Euphorbia hirta L., thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae). Theo kinh nghiệm dân gian, cây cỏ sữa lá lớn được sử dụng để chữa các bệnh về đường tiêu hóa, các bệnh đường hô hấp, các bệnh đường niệu, sinh dục. Nhiều công trình nghiên cứu trên thế giới gần đây đã chứng minh cỏ sữa lá lớn có các tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm, chống dị ứng, chống viêm, ức chế miễn dịch, ức chế khối u... Về thành phần hóa học, các flavonoid, triterpen và các hợp chất phenol, đã được phân lập và xác định là các thành phần chính trong cây cỏ sữa lá lớn. Ở Việt Nam, các nghiên cứu về cây cỏ sữa lá lớn còn chưa nhiều. Đến nay mới chỉ có một bài báo nghiên cứu đặc điểm hiển vi của cây cỏ sữa lá lớn trồng tại một số tỉnh miền Bắc và một bài báo nghiên cứu về thành phần hóa học. Ở tỉnh Bình Dương nơi có nhiều giống cây này cũng chưa có nhiều nghiên cứu. Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm khảo sát đặc điểm thực vật của cỏ sữa lá lớn trồng tại tỉnh Bình Dương làm cơ sở cho việc chuẩn hóa và góp phần nâng cao giá trị sử dụng của cây cỏ sữa lá lớn.
Nguyên liệu
Bộ phận trên mặt đất cây cỏ sữa lá lớn được thu hái tại xã Dĩ An, huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương vào tháng 11 năm 2014.
Phương pháp nghiên cứu
- Mô tả đặc điểm hình thái và xác định tên khoa học: Mô tả phân tích, đối chiếu với các khóa phân loại để xác định tên khoa học.
- Mô tả đặc điểm vi phẫu thân, lá: Làm vi phẫu và quan sát dưới kính hiển vi.
- Mô tả đặc điểm bột thân, lá, hoa, quả: Làm mẫu bột và quan sát dưới kính hiển vi.
Kết quả
Lần đầu tiên ở Việt Nam nghiên cứu đầy đủ đặc điểm hình thái và đặc điểm hiển vi của cỏ sữa lá lớn (Euphorbia hirta L.). Kết quả nghiên cứu đặc điểm thực vật và đặc điểm hình thái của cây cỏ sữa lá lớn thu hái tại tỉnh Bình Dương cơ bản phù hợp với các tài liệu trong nước và tài liệu nước ngoài. Mẫu cây cỏ sữa lá lớn thu hái được ở Bình Dương có đặc điểm hình thái, vi phẫu và bột dược liệu hoàn toàn phù hợp với khóa phân loại của chi Euphorbia hirta L. trong Thực vật chí Trung Quốc. Kết quả này là cơ sở cho việc nhận biết, tránh nhầm lẫn và góp phần tiêu chuẩn hóa dược liệu cỏ sữa lá lớn tại Việt Nam.