Xây dựng quy trình định lượng coixol trong cam thảo nam (Scopararia dulcis L.) bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao

Tóm tắt

Cam thảo nam (Scoparia dulcis L.) là một cây ở các nước nhiệt đới. Ở nước ta cây mọc ở khắp nơi từ Bắc vào Nam, được dùng để giải độc do say sắn, rong kinh, ban chẩn, phế nhiệt gây ho, viêm họng, tiêu chảy, thấp cước khí, rôm sởi trẻ em, chàm. Về thành phần hoá học, cam thảo nam chứa nhiều hoạt chất amellin, coixol, mannitol, glucose, các diterpen. Trong đó, coixol là thành phần chính và đã được chứng minh có các tác dụng sinh học như giãn cơ và chống co giật, ức chế cơ vân, ức chế tim ếch cô lập, làm biên độ co bóp giảm, nhịp đập chậm lại, thí nghiệm trên thỏ bằng đường tiêm tĩnh mạch huyết áp hạ trong một thời gian ngắn, tác dụng làm hạ đường huyết nhẹ.

Dược liệu cam thảo nam (còn gọi là cam thảo đất, dã cam thảo, thổ cam thảo) đã được qui định trong Dược điển Việt Nam, tuy nhiên chuyên luận cam thảo nam trong DĐVN 5 (2018) vẫn chưa có quy định tiêu chí định lượng hợp chất nên việc kiểm soát chất lượng dược liệu cam thảo đất còn hạn chế. Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu xây dựng và thẩm định phương pháp định lượng coixol trong dược liệu cam thảo nam (Scoparia dulcis L.) bằng HPLC-UV và áp dụng để định lượng coixol trong một số mẫu dược liệu thu ở miền Bắc Việt Nam nhằm góp phần đánh giá chất lượng dược liệu này được tốt hơn.

            Nguyên liệu

Dược liệu cam thảo nam (Scoparia dulcis L) với bộ phận dùng là toàn cây được thu hái, phơi sấy khô, nghiền nhỏ. Mẫu dùng để xây dựng phương pháp được thẩm định chính xác tên khoa học bởi các chuyên gia của BM. Thực vật, Trường ĐH. Dược Hà Nội.

Phương pháp nghiên cứu

- Chuẩn bị dung dịch chuẩn coixol

- Chuẩn bị dung dịch mẫu thử

- Thẩm định phương pháp phân tích

- Tính kết quả

Kết luận

Nghiên cứu đã xây dựng được phương pháp định lượng coixol trong cây cam thảo nam (Scoparia dulcis L.) bằng HPLC-UV. Phương pháp đã được thẩm định theo hướng dẫn của AOAC cho kết quả theo quy định, khoảng tuyến tính rộng (3,8 - 57,62 µg/ml), độ đúng cao (99,36 % đến 101,27 %), độ chính xác đảm bảo RSD% nhỏ (2,78 %), giới hạn định lượng thấp (LOQ = 0,1584 µg/ml). Phương pháp này có thể sử dụng để định lượng coixol trong dược liệu cam thảo nam.