Nghiên cứu chiết xuất astilbin và emodin từ bài thuốc GK1 sử dụng trong điều trị suy thận mạn tính

Tóm tắt

Bài thuốc “Bảo thận thang” bao gồm các vị thuốc: đại hoàng 10 g, thổ phục linh 15 g, bồ công anh 15 g, long cốt nung 30 g, mẫu lệ nung 30 g, được sử dụng dưới dạng sắc để thụt đại tràng đạt hiệu quả điều trị suy thận mạn tính (STMT) tốt. Tuy nhiên, do đường dùng phức tạp, bệnh nhân phải nằm nội trú để điều trị nên tỷ lệ bệnh nhân STMT được điều trị không nhiều. Bài thuốc GK1 là sự kết hợp của bài thuốc “Bảo thận thang” và vị thuốc hạ khô thảo nam (15 g) hay cải trời (Blumea lacera.) để tăng tác dụng điều trị, được nghiên cứu bào chế dưới dạng viên nang. Trong đó, giai đoạn đầu tiên là cần nghiên cứu xây dựng được qui trình chiết xuất, làm cơ sở để điều chế dịch chiết, bào chế bột cao khô và viên nang GK1. Những nghiên cứu gần đây cho thấy, thành phần emodin có trong đại hoàng và astilbin có trong thổ phục linh là những chất có hoạt tính quan trọng, trong đó có tác dụng bảo vệ thận. Do đó, astilbin và emodin được lựa chọn làm chất đánh dấu để xây dựng qui trình điều chế dịch chiết. Nghiên cứu này được tiến hành nhằm xây dựng các thông số qui trình chiết xuất astilbil và emodin từ bài thuốc GK1 điều trị STMT.

Nguyên vật liệu

Các vị thuốc trong bài thuốc GK1 chữa STMT được cung cấp bởi Viện Y học cổ truyền Quân đội, đạt các tiêu chuẩn của DĐVN IV và tiêu chuẩn cơ sở.

Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp chiết xuất

- Phương pháp định lượng đồng thời astilbin và emodin bằng HPLC

Kết luận

Đã khảo sát các thông số qui trình đến chiết xuất astilbin và emodin từ bài thuốc GK1, từ đó lựa chọn được điều kiện chiết xuất thích hợp nhất là: Dung môi ethanol 50 %, nhiệt độ chiết 70 ºC, chiết 2 lần, tỷ lệ dung môi/ dược liệu 5/1,15/ lần, thời gian chiết 30 phút/lần. Hiệu suất chiết astilbin là 94,86 ± 4,44 % và emodin là 62,61 ± 2,70 %. Với kết quả thu được, có thể ứng dụng quy trình chiết xuất trong nghiên cứu hiện đại hóa bài thuốc GK1.