Sử dụng hình thái đô thị phân tích nguy cơ ngập lụt tại khu dân cư Tp. Hồ Chí Minh

Tóm tắt

Hình thái đô thị được sử dụng để sắp xếp và quản lí mật độ trong đô thị. Nó giúp xác định và giải quyết những bất ổn của các khu vực chức năng đô thị trong lãnh vực qui hoạch ở thành phố lớn như thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM). Đô thị hóa làm gia tăng nhanh dấu hiệu phát triển không gian với mật độ xuất hiện dấu vết xây dựng lộn xộn trong khu dân cư. Cùng với cơ sở hạ tầng không đầy đủ và liên kết đô thị - nông thôn không bền vững sẽ gây nên những vấn đề ngập lụt nhiều hơn cho thành phố.

Nghiên cứu này sử dụng bài toán hình học fractal, ứng dụng kỹ thuật GIS dựa trên bản đồ tỉ lệ lớn trong phân tích hình thái đô thị để xác định mật độ các khu dân cư. Bản đồ sử dụng đất và bản đồ dấu vết xây dựng được đưa vào hình học fractal để phân tích sự phân bố dân cư năm 2010 .

Nghiên cứu cho thấy TPHCM có vấn đề về phát triển không hợp lí về mật độ các khu dân cư và sự phát triển không đồng đều giữa các khu vực chức năng trong đô thị trên một đơn vị sử dụng đất, được thể hiện qua mật độ xây dựng, mật độ dân số cao trong khu dân cư trung tâm, kế đến mật độ trung bình ở khu dân cư đang phát triển, và ở các quận, huyện ven đô. Với tình trạng này, vân đề ngập lụt diễn ra nhiều hơn ở khu vực mật độ dân cư cao, và ít hơn ở khu vực có mật độ dân cư thấp. Các vấn đề này có thể làm hạn chế sự phát triển kinh tế-xã hội, thương mại, công nghiệp, và cơ sở hạ tấng của đô thị.