Nhận diện hành vi quản trị lợi nhuận thực tế của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Tóm tắt

Có nhiều động cơ khác nhau thôi thúc nhà quản trị điều chỉnh lợi nhuận của doanh nghiệp. Bên cạnh sử dụng sự linh hoạt trong việc lựa chọn các chính sách và ước tính kế toán khác nhau, nhà quản lý có thể áp dụng quản trị lợi nhuận thực tế bằng cách thay đổi mức hoạt động thông thường của doanh nghiệp. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm nhận diện ba hành vi quản trị lợi nhuận thực tế phổ biến sau: (1) Thúc đẩy doanh thu thông qua các chính sách chiết khấu và nới lỏng thanh toán; (2) Cắt giảm chi phí tùy ý và (3) Tiến hành sản xuất thái quá. Bài viết sẽ tập trung vào mục tiêu nhà quản lý thực hiện những hành vi này nhằm giúp doanh nghiệp tránh bị lỗ. Sử dụng dữ liệu của 610 công ty niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng Khoán Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn từ 2008-2015, bằng các mô hình hồi quy đã được kiểm định, nghiên cứu cho thấy các nhà quản lý có áp dụng hành vi quản trị lợi nhuận thực tế để tránh lỗ. Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu đã được thực hiện trước đó. Cuối cùng, dựa vào kết quả thực nghiệm, bài viết đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao độ tin cậy của chỉ tiêu lợi nhuận và bảo về quyền lợi nhà đầu tư.