Ứng dụng phương pháp muối hòa tan xác định lưu lượng dòng chảy trên các vùng núi cao miền Bắc Việt Nam

Tóm tắt

Dòng chảy mặt trên các vùng núi cao thường có sườn dốc, vận tốc dòng chảy lớn, chảy rối với nhiều cuội-tảng lăn do vậy rất khó thậm chí không áp dụng được các phương pháp đo lưu lượng thông thường. Phương pháp muối hòa tan dựa trên nguyên lý bảo toàn trọng lượng của chất chỉ thị được sử dụng hữu hiệu trong xác định lưu lượng dòng chảy tại nhiều vùng núi cao trên thế giới. Phương pháp muối hòa tan đã được áp dụng thành công xác định lưu lượng dòng chảy tại khu vực vùng núi Phong Thổ (Lai Châu), Mèo Vạc (Hà Giang) và Hà Quảng (Cao Bằng). Chất chỉ thị muối với trọng lượng đã biết được thả xuống dòng chảy tại một điểm và đo đạc giá trị độ dẫn điện của nước (EC) tại một điểm khác dưới hạ nguồn. Lưu lượng (Q) của 17 dòng chảy đã được xác định trên cơ sở đường cong biến thiên EC theo thời gian và hệ số tương quan giữa hàm lượng muối hòa tan và EC. Các kết quả áp dụng tại 3 khu vực miền Bắc Việt Nam cho thấy đây là phương pháp xác định lưu lượng ưu việt, phù hợp với điều kiện tự nhiên của vùng núi cao, dễ triển khai và không đòi hỏi các thiết bị chuyên dụng, do đó cần được áp dụng rộng rãi hơn ở Việt Nam.