Tình hình nhiễm vi nấm trong một số dược liệu dạng quả sấy khô đang lưu hành ở Quận 5, Tp. Hồ Chí Minh

Tóm tắt

    Nghiên cứu này nhằm đánh giá mức độ nhiễm nấm trong một số dược liệu dạng quả sấy khô. Tiến hành khảo sát 58 mẫu của 8 loại dược liệu dạng quả phổ biến gồm câu kỉ tử, hắc kỉ tử, ngũ vị tử, đại táo, táo mèo, nhàu, long nhãn và sơn thù thu gom từ khu vực chợ thuốc đông y ở Quận 5, Tp.  Hồ Chí Minh. Các chi nấm phổ biến trong các mẫu khảo sát bao gồm Aspergillus, Penicillium, Mucor/Rhizopus và một số chi nấm sợi màu. Kết quả có 19 mẫu dược liệu vượt quá giới hạn về độ ẩm cho phép chiếu theo các chuyên luận riêng về dược liệu của Dược điển Việt Nam V; 21 mẫu dược liệu có độ nhiễm nấm vượt quá 500 CFU/g gồm hắc kỉ tử, ngũ vị tử, nhàu và đặc biệt là long nhãn. 6/8 mẫu long nhãn có độ nhiễm cao, đáng chú ý là mẫu long nhãn cơ sở C và E có độ nhiễm vượt quá 10⁴ CFU/g - tương ứng là (34 x 10⁴ và 12,3 x 10³) CFU/g. Một số mẫu ở cơ sở A, B và I có độ ẩm cao nhưng độ nhiễm nấm dưới 10 CFU/g và có một số dấu hiệu bất thường về cảm quan gợi ý tình trạng sử dụng thuốc nhuộm, chất bảo quản, pH sản phẩm thay đổi,… Hơn 60 % mẫu khảo sát có nhiễm nấm men, gặp nhiều ở ngũ vị tử, câu kỉ tử, nhàu, long nhãn,… nhưng không tiến hành định danh. Trong 35 mẫu nhiễm nấm mốc có 25 mẫu nhiễm cả nấm men. Sự hiện diện của Trichoderma và vi nấm sợi màu trong dược liệu gợi ý tình trạng phơi sấy hoặc để dược liệu trên nền đất vì đây là các vi nấm phổ biến trong đất.