Chia sẻ rủi ro áp dụng công cụ quyền chọn doanh thu trong quản lý tài chính dự án hạ tầng giao thông đường bộ đầu tư theo phương thức BOT tại Việt Nam

Tóm tắt

Trong những năm gần đây, làn sóng các nhà đầu tư (NĐT) đầu tư vào các dự án hạ tầng giao thông đường bộ theo phương thức (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) BOT ngày càng giảm, rủi ro khi đầu tư vào các dự án này là rất lớn trong khi sự chia sẻ rủi ro từ phía nhà nước là không nhiều, nguyên nhân chính là do doanh thu của dự án không đáp ứng như kỳ vọng theo phương án tài chính ban đầu. Tại Việt Nam, việc chia sẻ rủi ro phần tăng giảm doanh thu trong phương án tài chính của dự án đã được quy định tại Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) theo các ngưỡng khi doanh thu của dự án không đạt được như kỳ vọng. Bài báo chỉ ra sự phù hợp của lý thuyết quyền chọn (option theory) trong phân tích và đánh giá phần rủi ro qua doanh thu được chia sẻ giữa hai bên đối tác trong hợp đồng BOT. Ở các mức doanh thu khác nhau, nhà nước và nhà đầu tư có quyền thực hiện quyền chọn của mình trong việc chia sẻ rủi ro.

Bài báo nghiên cứu mô hình chia sẻ rủi ro các bên qua việc xác định ngưỡng biến thiên về doanh thu thông qua việc tính toán các giá trị quyền chọn bằng phương pháp dòng tiền xác suất, từ đó cân đối hài hòa lợi ích các bên thông qua xác định mức doanh thu giới hạn dưới và giới hạn trên của mỗi dự án BOT khi chia sẻ rủi ro. Điều này giúp nhà nước và nhà đầu tư ngăn ngừa được rủi ro về doanh thu trong phương án tài chính của hợp đồng BOT, hướng đến mục tiêu thành công của dự án.

Từ khóa: Hợp đồng BOT; quyền chọn; chia sẻ rủi ro.