ĐỊNH NGỮ NGHỆ THUẬT SỬ DỤNG PHÉP TU TỪ ẨN DỤ TRONG CÁC TÁC PHẨM VĂN XUÔI VIỆT NAM HIỆN ĐẠI

Tóm tắt

Biện pháp tu từ ẩn dụ góp phần giúp nhà văn khai thác khả năng biểu hiện của ngôn từ nghệ thuật, thể hiện những khả năng độc đáo trong cách sử dụng ngôn ngữ, đặc biệt là trong tổ chức ngữ nghĩa của các định ngữ nghệ thuật. Bài viết khảo sát 205 câu văn có vận dụng phép tu từ ẩn dụ trong các định ngữ nghệ thuật, với phương pháp phân tích, miêu tả và một số thủ pháp trong nghiên cứu ngôn ngữ học như: thống kê - phân loại, phân tích ngữ nghĩa, thay thế, lược bỏ… Kết quả khảo sát cho thấy, phép ẩn dụ tu từ, đặc biệt là ẩn dụ bổ sung, là một phương thức tạo nên giá trị nghệ thuật cho các định ngữ. Các định ngữ nghệ thuật đó có cấu tạo đa dạng và phong phú, được phân bố ở hầu hết các thành phần câu. Đồng thời, chúng đã thực hiện tốt chức năng biểu cảm, chức năng miêu tả và làm đẹp cho câu văn trong các tác phẩm. Nhà văn có thể thể hiện cảm nhận đa chiều về đời sống, cách quan sát và miêu tả cuộc sống theo cách riêng, độc đáo của mình. Đây là cơ sở để làm nên phong cách ngôn ngữ tác giả của các nhà văn.