Kế toán tài sản đi thuê- những phê phán đối với mô hình theo IAS 17 và mô hình kế toán mới theo IFRS 16

Tóm tắt

 Bài viết này tổng quan các nghiên cứu, nhằm làm rõ những phê phán đối với Chuẩn mực kế toán quốc tế IAS 17- Thuê tài sản, trong việc yêu cầu phân loại hợp đồng thuê tài sản thành thuê tài chính và thuê hoạt động, đồng thời bên đi thuê chỉ ghi nhận tài sản công nợ phát sinh từ các hợp đồng thuê tài chính. Nhiều công ty đã cố tình điều chỉnh các điều khoản của hợp đồng thuê để tránh ghi nhận nghĩa vụ nợ phát sinh. Các nghiên cứu thực chứng cũng đã chỉ ra rằng việc vốn hóa các hợp đồng thuê tài sản sẽ ảnh hưởng lớn đến các thông tin trên báo cáo tài chính cũng như các chỉ số tài chính. Để khắc phục những vấn đề trên, tháng 1/2016, Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế IFRS 16- Chuẩn mSn kế toán thuê tài sản đã được ban hành, thay đổi gần như toàn bộ cách thức hạch toán các hợp đồng thuê tài sản tại bên đi thuê. Theo đó, đối với tất cả các hợp đồng thuê có thời hạn trên 1 năm, bất kể là thuê hoạt động hay thuê tài chính, bên đi thuê đều phải ghi nhận trên bảng Cân đối kế toán “Quyền sử dụng tài sản” và công nợ tương ứng. Bài viết cũng làm rõ khái niệm về hợp đồng thuê tài sản và cách thức xác định, ghi nhận tài sản và công nợ phát sinh từ hợp đồng thuê tài sản tại bên đi thuê theo IFRS 16.