Chuyển mã ngôn ngữ trong song ngữ: Nền tảng lý thuyết

Tóm tắt

Bài viết là tổng quan về hiện tượng chuyển mã ngôn ngữ, một hiện tượng ngôn ngữ trong song ngữ, khái niệm chỉ những người có thể nói hoặc sử dụng được hai ngôn ngữ. Khái niệm về song ngữ được các học giả nhìn nhận theo các góc nhìn khác nhau - dựa trên mức độ thành thạo của hai ngôn ngữ (ngôn ngữ thứ nhất và ngôn ngữ thứ hai). Chuyển mã ngôn ngữ cũng được các nhà nghiên cứu ngôn ngữ tiếp cận và định nghĩa khác nhau. Tuy vậy, trong nhiều trường hợp vẫn khó phân định với một hiện tượng ngôn ngữ khác trong song ngữ: Hiện tượng vay mượn từ. Rất nhiều học giả phân loại chuyển mã ngôn ngữ theo các tiêu chí riêng, và hiện tượng ngôn ngữ này được các học giả nghiên cứu có các chức năng nhất định. Việc này khiến quan điểm cho rằng cần tránh hiện tượng chuyển mã ngôn ngữ gây tranh cãi. Với góc nhìn và cách tiếp cận của mình, tác giả bài viết đưa ra ý kiến phản biện về khái niệm để phù hợp với ngữ cảnh, sự phân biệt các hiện tượng ngôn ngữ, và hy vọng ít nhiều đóng góp cho nền tảng lý thuyết về chủ đề này.